Gezonde Leefomgeving: Ruimte voor Bewegen in Enschede

Geschreven op Netwerk In Beweging op 12 december 2012

Omdat we het belangrijk vinden om kennis te verzamelen uit de lokale praktijk brengen we op 20 september, met het gehele team Beweegruimte een werkbezoek aan Enschede. De zoen & zoefstrook in de beweegvriendelijke wijk Roombeek staat niet voor niets al een tijdje in onze ‘header’ van de nieuwsbrief en de website.

Al fietsend met enthousiaste medewerkers van de gemeente Enschede (o.a. stadsdeel Roombeek), zien we hoe de wijk Roombeek na de vuurwerkramp, op een beweegvriendelijke manier is herbouwd. Veilige fiets en wandelroutes om je te voet of per fiets te verplaatsen, aantrekkelijke parken en pleinen met sport- en beweegvoorzieningen zoals een Cruijff Court, een speelplek, fitness toestellen, diverse waterspeelplekken en ruimte om te ontmoeten. Het wemelt er van de hardlopers. Er is echt wat te beleven in Roombeek, dat zien we bij het kloppend cultuurhart. Er is veel aandacht geschonken aan een zorgvuldig ontwerp van de openbare ruimte, dat zie je terug.

Precies op het moment dat we het Cruijff Court staan te bewonderen lijkt het alsof onze gastheer een blink jongeren los trekt om te laten zien dat het ook echt gebruikt wordt. Niet gepland dus, leuk om te zien dat de jongeren van de naastgelegen middelbare school in de pauze het Cruijff Court gebruiken voor een potje voetbal. Maar er is veel meer te doen. Op het activiteitenbord staat welke activiteiten worden georganiseerd. Een mooie koppeling van hardware en software. Er wandelt een man op leeftijd met zijn hondje langs het Cruijff Court, hij kijkt even hoe de jongeren aan het voetballen zijn en loopt rustig door. ‘Gaat dat wel goed, dat Cruijff Court zo dicht bij die woningen’ vragen we ons in eerste instantie af. Dat gaat juist heel goed, zo blijkt later. De buurtbewoners rondom het Cruijff Court helpen mee met het beheer ervan en houden een oogje in het zeil. Zo kunnen we de koppeling met de orgware ook weer maken. Het blijft goed om je eigen BVO model in de praktijk te testen en toe te passen.

Zo zien we ook dat een koppeling van hardware en voldoen aan de wensen en vragen van bewoners (gebruiker) geen garantie voor langdurig succes is. Een groep allochtone vrouwen die gevraagd had om fitness toestellen, voor gebruik tijdens hun wandeling, maakt na een tijdje geen gebruik meer van deze toestellen in het parkje. Jammer, maar ze zijn niet meer te motiveren. De gemeente buigt zich over wat te doen met deze toestellen? Verplaatsen naar een andere plek? Het blijft maatwerk en zelfs als je vraaggericht te werk gaat is dat nog geen garantie voor succes.

We stallen onze fietsen bij sportclub Rigtersbleek waar Drees Kroes en Job ten Thije ons op scherp zetten met hun verhaal over het project Scooren in de wijk van FC Twente. Wat een verbindende kracht zit er bij vrijwilliger Drees om namens de club wat voor de wijk te betekenen. Werkplannen schrijven, presentatie op ministeries, contact onderhouden met de wethouder, clinics organiseren, convenanten afsluiten, deals maken met toestelleveranciers, brieven schrijven met de kinderraad, de woningcorporatie betrekken, buurtcommitte begeleiden, lobbyen voor geld en nog veel meer. Dat noem ik nog eens een sterk staaltje orgware! De stichting kan vanuit haar neutraliteit en onorthodoxheid handelen, dat levert veel op, ook soms tegenstand. Maar door bottup up, samen met bewoners te werken kan ze stevig de bewonersinvloeden bij de gemeente door laten klinken. ‘Gewoon aankaarten en kijken of er draagvlak is’! Zo blijven er nieuw ideeën ontstaan.

Job ten Thije vult Drees Kroes aan en vertelt over de voetbalcursus die Scooren in de wijk organiseert op verschillende scholen. Ook de FC Twente Cup is nog steeds een groot succes in de regio. Jongerenwerkers, woningcorporaties en jongeren zelf zijn nauw betrokken en verdienen hun punten in de competitie niet alleen met een goed potje voetbal, maar ook met hun bijdrage voor de buurt, zoals tuinieren bij ouderen, het organiseren van een bingo avond, het flyeren met de politie, etc.

Onder het genot van een goed verzorgde lunch in de bestuurskamer van de sportvereniging vertelt Nancy Gertisen wat haar werk als verenigingsmanager Jeugd inhoud. Vanuit de provincie Overijssel is geld beschikbaar voor ‘risico jongeren’. In Enschede zijn vier verbindingsmanagers Jeugd aangesteld, die proberen om jeugd binnen boord te houden door middel van vitale sportverenigingen. Aan de hand van een aantal pilots wordt ervaring opgedaan met sportclubs die maatschappelijke activiteiten uitvoeren, want dat is een van de onderdelen van een vitale sportvereniging, waaraan ook het subsidiestelsel van de gemeente Enschede is gekoppeld. In de pilots wordt opgemerkt dat het bestuur van de clubs erg graag wil, maar dat trainers, leiders en andere vrijwilligers al genoeg te doen hebben. Dit levert de grootste zoektocht op.

Met een goed gevulde buik, maar vooral met een goed gevuld hoofd van voorbeelden en nieuwe informatie stappen we op de fiets richting de speeltuin waar de Sutu wall van Yalp & FC Twente staat. We kunnen Enschede niet verlaten zonder deze in het echt te proberen. Veel is er niet voor nodig om het team in beweging te krijgen. De speeltuinbeheerders, twee vrijwilligers op leeftijd, sneller naar buiten met een bal en zetten de Sutu wall voor ons aan. Enthousiast proberen we de verschillende spellen uit.

In de middag verruilen we onze fietsen voor een kijkje in de Performance Factory, een herbestemmingslocatie (oude Polaroid fabriek) tegen de binnenstad van Enschede aan. Projectontwikkelaar Stan Westerink en Peter Schippers en Jan-Willem Mellepink van I-vents nemen ons mee in hun creatieve plannen voor dit gebied, waarin sport en bewegen een belangrijke pijler is. Het proces waarop dit gebied ontwikkeld zal worden is een nieuwe werkwijze. Er wordt gewerkt vanuit een ambitie, daarbij worden participanten gezocht die deze ambitie delen. Het is een groeimodel wat bottum up inspeelt op kansen die het gebied biedt. De ambitie dient telkens als toetsingskader voor nieuwe ideeën.

Later die middag maken we gebruik van een van de vergaderruimtes in het multifunctionele Primare in Roombeek om onze eigen ambitie Beweegruimte voor de komende jaren te beschrijven. Hierover later meer…

Foto's

Bekijk hier enkele fotos van het werkbezoek in Enschede. Gebruik deze link (picasa album):https://plus.google.com/u/0/photos/108227878937066579953/albums/5810196326118487777?hl=nl